_w35_h45_bg.jpg)
_w300_h420.jpg)
Verborgen hoogbegaafdheid
Een gids voor leerkrachten
Studentenkorting
Beschrijving
Hoe kunnen leerkrachten voorkomen dat zij hoogbegaafdheid niet of pas heel laat signaleren? Over deze vraag is nog maar weinig gepubliceerd en Ben Daeter geeft in deze gids een aantal handreikingen. Hoogbegaafden vertellen zelf over het verborgen blijven van hun hoogbegaafdheid en welke impact dit heeft gehad. Ze geven ook suggesties om te voorkomen dat bij anderen in de toekomst hun hoogbegaafdheid verborgen blijft.
Op basis van deze verhalen geeft de auteur een aantal handvatten aan leerkrachten, zodat zij hoogbegaafdheid tijdig kunnen signaleren en er adequaat mee om kunnen gaan. Hij gaat uitvoerig in op de kwestie van het tijdig inspringen op een mogelijke ontwikkelingsvoorsprong van een kind, onder andere met behulp van suggesties voor een observatieverslag. In nagenoeg alle levensverhalen komen de onderwerpen onderpresteren, onbekendheid met hoogbegaafdheid en faalangst aan de orde. Deze onderwerpen krijgen dan ook uitvoerig de aandacht.
Leerkrachten (en ook toekomstige leerkrachten) kunnen deze gids gebruiken om hun onderwijs zo in te richten dat zij alert zijn en hoogbegaafdheid tijdig signaleren. Daarnaast kunnen ook volwassenen die menen dat ze met een verborgen hoogbegaafdheid te maken hebben herkenning vinden.
Ben Daeter is in vele vormen van onderwijs werkzaam geweest. Hij raakte geïnteresseerd in verschillen tussen kinderen en verdiepte zich in hoogbegaafdheid.
Inhoud
Verborgen hoogbegaafdheid
Inleiding
Website
Dankwoord
Literatuur
Deel I Hoogbegaafdheid en waarom die verborgen kan blijven
Hoofdstuk 1 Hoogbegaafdheid
1.1 Vaststellen van hoogbegaafdheid bij volwassenen
1.2 De eerste aanwijzingen van hoogbegaafdheid van volwassenen (met een verborgen hoogbegaafdheid) in hun kinderjaren
Hoofdstuk 2 Onderpresteren
2.1 Wat is onderpresteren?
2.2 Prevalentie
2.3 Kenmerken van onderpresterende kinderen thuis en op school
2.4 Zicht op de ontwikkeling van hoogbegaafdheid
2.5 Modellen om de ontwikkeling van hoogbegaafdheid en onderpresteren inzichtelijk te maken
2.6 Gevolgen van onderpresteren
2.7 Hoe omgaan met onderpresteren?
2.8 Noodzaak van preventief optreden
2.9 Noodzaak van een goede relatie
2.10 Noodzaak van een goede motivatie
2.11 Tips voor leerkrachten
2.12 Literatuur
Hoofdstuk 3 Faalangst
3.1 Wat is faalangst?
3.2 Prevalentie
3.3 Ontstaan van faalangst
3.4 Soorten faalangst
3.5 Uitingsvormen
3.6 Waardering van faalangst
3.7 Het meten van faalangst: Prestatie Motivatie Test
3.8 Begeleiding van het faalangstige kind
3.9 Faalangst en hoogbegaafdheid
3.10 Tips voor leerkrachten
3.11 Literatuur
Hoofdstuk 4 Een andere kijk op hoogbegaafde kinderen
4.1 De zelfstandige
4.2 De succesvolle hoogbegaafde
4.3 De uitdager
4.4 De onderduiker
4.5 De drop-out
Hoofdstuk 5 Verklaringen voor verborgen hoogbegaafdheid
5.1 Misdiagnoses
5.2 Asynchrone ontwikkeling
5.3 Gezinssituatie
5.4 Schoolsituatie
5.5 Milieu
5.6 Literatuur
Hoofdstuk 6 Onbekendheid met hoogbegaafdheid
6.1 Verschillende benaderingen van hoogbegaafden
6.2 Hoogbegaafdheid in het onderwijs
6.3 Literatuur
Hoofdstuk 7 Samenvatting
7.1 Gezinssituatie
7.2 Schoolsituatie
7.3 Verstorende omstandigheden
7.4 Persoonskenmerken
7.5 Gedrag van de hoogbegaafde
7.6 Hulpverlening
7.7 Houding ten aanzien van hoogbegaafdheid
7.8 Afsluiting
7.9 Literatuur
Deel II De levensverhalen
Hoofdstuk 1 Het levensverhaal van Cynthia
1 Eigen interpretatie Cynthia
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 2 Het levensverhaal van Tim
1 Eigen interpretatie Tim
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 3 Het levensverhaal van Mart
1 Eigen interpretatie Mart
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 4 Het levensverhaal van Leonardus
1 Eigen interpretatie Leonardus
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 5 Het levensverhaal van Marlou
1 Eigen interpretatie Marlou
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 6 Het levensverhaal van Catherine
1 Eigen interpretatie Catherine
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 7 Het levensverhaal van Gert
1 Eigen interpretatie Gert
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 8 Het levensverhaal van Jeroen
1 Eigen interpretatie Jeroen
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 9 Het levensverhaal van Henny
1 Eigen interpretatie Henny
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 10 Het levensverhaal van Peter
1 Eigen interpretatie Peter
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 11 Het levensverhaal van Valérie
1 Eigen interpretatie Valérie
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 12 Het levensverhaal van Kitty
1 Eigen interpretatie Kitty
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 13 Het levensverhaal van Yvette
1 Eigen interpretatie Yvette
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 14 Het levensverhaal van Henk
1 Eigen interpretatie Henk
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 15 Het levensverhaal van Anneke
1 Eigen interpretatie Anneke
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 16 Het levensverhaal van Sas
1 Eigen interpretatie Sas
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Hoofdstuk 17 Het levensverhaal van Stef
1 Eigen interpretatie Stef
2 Interpretatie Arjan Westerbeek
Literatuur
Deel III Hoe in de toekomst te voorkomen dat hoogbegaafdheid verborgen blijft
Hoofdstuk 1 Suggesties vanuit de levensverhalen
1.1 Draag bij aan het bekendheid geven aan hoogbegaafdheid
1.2 Help mee hoogbegaafdheid uit de taboesfeer te halen
1.3 Zorg voor een betere scholing voor jezelf en je collega’s
1.4 Probeer in te zien en breng naar buiten dat hoogbegaafden van grote betekenis kunnen zijn voor de samenleving
1.5 Probeer hoogbegaafdheid tijdig te herkennen
1.6 Probeer misdiagnoses te voorkomen
1.7 Verdiep je in het kind
1.8 Denk eens na over je houding als leerkracht tegenover het kind en breng daar zo nodig verandering in aan
1.9 Neem het kind serieus
1.10 Heb aandacht en respect voor de eigenheid van het kind
1.11 Geef het kind verantwoordelijkheden
1.12 Sta open voor andere leerstijlen van kinderen
1.13 Draag bij aan maatwerk op school voor hoogbegaafde kinderen
1.14 Heb meer aandacht voor het creatieve denkproces van de hoogbegaafde
1.15 Ga eens na of je wellicht beter (anders) met het kind zou kunnen omgaan
1.16 Streef ernaar kinderen gelijkwaardig te behandelen
1.17 Draag bij aan een goede signalering bij de intake op school
1.18 Ga in gesprek met de ouders
1.19 Help het kind te leren leren en bijvoorbeeld op een juiste manier te plannen
1.20 Geef het kind passende hulp bij zijn sociaal-emotionele ontwikkeling
1.21 Zorg ervoor dat het kind zich op school veilig en prettig voelt
1.22 Probeer een ontwikkelingsvoorsprong van het kind tijdig te onderkennen en er adequaat op te reageren
Hoofdstuk 2 Verborgen hoogbegaafdheid voorkomen: afstemmen op een ontwikkelingsvoorsprong
2.1 Een sterk aansturende cognitie en mogelijke gevolgen voor de ontwikkeling
2.2 Hoe helpt deze kennis ons om kinderen beter te begeleiden?
2.3 De rol van ouders en hun eigen ontwikkeling op die van het kind met een voorsprong
2.4 Een grotere rol voor consultatiebureaus gewenst
2.5 Passend onderwijs voor kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong
2.6 Het afstemmen op school vormgeven
2.7 Wat maakt het signaleren van voorsprong en begaafdheid nog eens extra moeilijk?
2.8 Testen
2.9 Literatuur
Suggesties voor een observatieverslag
Register