Autisme spectrumstoornissen bij normaal begaafde volwassenen

Ziektebeelden uit de groep Autisme Spectrum Stoornissen (ASS) worden gekenmerkt door stoornissen in sociaal contact en communicatie en een beperkt interesse- en gedragsrepertoire. De meest bekende en uitgesproken aandoening is Autisme (autistische stoornis) – vooral voorkomend in combinatie met mentale retardatie – maar ook het syndroom van Asperger en PDD-NOS maken deel uit van de ziektebeelden binnen dit spectrum.

De laatste vijftien jaar is er duidelijk sprake van een toenemende belangstelling voor de mildere uitingsvormen van de ASS. Beeldvormend, epidemiologisch en genetisch onderzoek hebben meer inzicht gegeven in de achtergronden van het autisme spectrum. De diagnostiek is, mede door de ernst van de co-morbiditeit met andere aandoeningen als ADHD, angststoornissen en psychotische stoornissen, doorgaans verre van eenvoudig. In deze tweede, gewijzigde druk van ‘Autisme Spectrum Stoornissen bij normaal begaafde volwassenen’ is de kennis gebundeld die er op dit moment over dit onderwerp in Nederland voorhanden is. Behalve voor vertrouwde aspecten als de klinische presentatie, neuropsychologische verklaringsmodellen, behandeling en co-morbiditeit is er in twee additionele hoofdstukken volop aandacht voor de aspecten van genetica en beeldvormend onderzoek. Uiteraard is ook de casuïstiek in deze herziening niet vergeten. 

Ernst Horwitz is als psychiater werkzaam bij de afdeling Psychiatrie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).

Cees Ketelaars is als kinder- en jeugdpsychiater werkzaam bij het Autisme Team Noord- Nederland, onderdeel van Lentis, en bij het Universitair Centrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie Groningen ‘Accare’.

Anne van Lammeren is als psychiater werkzaam bij de afdeling Psychiatrie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).

Voorwoord 

Inleiding 
R.B. Minderaa

Deel 1 Diagnostiek en behandeling

1 Classificatie 
R.J. van der Gaag

2 Autisme Spectrum Stoornissen: het klinische beeld
C.E.J. Ketelaars

3 Diagnostisch proces en screening 
E.M.A. Blijd-Hoogewys en E.H. Horwitz

4 Cognitie bij volwassenen met een Autisme Spectrum Stoornis 
I.A. van Berckelaer-Onnes en I.L.J. Noens

5 Genetica van Autisme Spectrum Stoornissen 
E.J. Mulder

6 Behandeling ASS: psycho-educatie, gedragstherapieën, bejegening en psychofarmaca 
E.M.A. Blijd-Hoogewys & C. Ketelaars

7 Een kijkje in het autistische brein: bevindingen van beeldvormend onderzoek 
C. van der Gaag, M. Thioux

Deel 2 Co-morbiditeit en casuïstiek

8 ASS en psychiatrische co-morbiditeit 
E.H. Horwitz

9 Autisme Spectrum Stoornissen en 
Attention-Deficit / Hyperactivity Disorder (ADHD) 
A.M.D.N. van Lammeren

10 De relatie tussen Autisme Spectrum Stoornissen en angst
D.C. Cath, N. Ran, J. Mensink en H.C. Comijs

11 ASS en tics
E.M.A. Blijd-Hoogewys en R. Bruggeman

12 Autisme Spectrum Stoornissen en persoonlijkheidsstoornissen 
E.H. Horwitz

13 Differentiaal diagnostiek van Autisme Spectrum Stoornissen en schizofrenie
A.H. Storm en R. Bruggeman

14 Autisme Spectrum Stoornissen in de forensische psychiatrie 
A.A.J. Bartels & C.L. Bruinsma

Nuttige adressen, websites, literatuur 

Over de auteurs