Falend toezicht in semipublieke organisaties

Na de affaires met bijvoorbeeld IJsselmeerziekenhuizen, Rochdale en InHolland worden we weer opgeschrikt door misstanden bij Zonnehuizen en Vestia. Wie volgt? Is er iets mis met het intern toezicht in semipublieke organisaties?

Falend toezicht in semipublieke organisaties? kijkt vooral naar het functioneren van de raad van toezicht c.q. de raad van commissarissen en legt bloot hoe het toch komt dat dit orgaan het vaak laat afweten. Bovendien leidt de publieke verontwaardiging over dit onderwerp nogal eens tot een sterke neiging om meteen te zwartepieten. Is dat wel terecht?

Wat zijn de belangrijkste redenen van falend toezicht? Zijn dat de toegenomen marktwerking, verouderde opvattingen over het toezicht, gebrek aan checks and balances? Zijn er bepaalde patronen te ontdekken die leiden tot het falen?

Rienk Goodijk laat zien dat het raad-van-toezichtmodel tekortschiet op bepaalde punten. Hij neemt de lezer mee in zijn zoektocht naar oorzaken, tekortkomingen, dilemma's en mogelijke oplossingen. Zo wordt duidelijk dat veel toch afhangt van de inzet en het gedrag van mensen zelf. Toezicht blijft mensenwerk. En vooral: "je doet het er niet zomaar meer even bij", zoals nog vaak wordt gedacht.

Voorwoord 
1 Inleiding
1.1 Waarom dit boek?
1.2 Afgenomen vertrouwen
1.3 Een nieuwe visie op intern toezicht nodig?

2 Ontwikkelingen in het toezicht tot nu toe
2.1 Van overheidsregulering naar marktwerking
2.2 Scheiding bestuur en toezicht
2.3 Toenemende eisen aan toezicht
2.4 Codes en wetgeving
2.5 Monitoring en onderzoek: stand van zaken
2.6 Voorlopige conclusies

3 Patronen van onevenwichtigheid
3.1 Analyse van governanceproblemen
3.2 Steeds terugkerende aspecten
3.3 Verouderde opvattingen over toezicht
3.4 Gebrek aan checks and balances
3.5 Een revival van de coöperatie?
3.6 Méér nodig dan een structuuroplossing

4 Nieuwe uitdagingen 
4.1 Bewegen tussen overheid, regels en markt
4.2 Toegenomen verzakelijking en hybriditeit
4.3 Angelsaksische invloeden
4.4 Opereren in een dynamisch krachtenveld
4.5 Toezien op actief stakeholderbeleid
4.6 Meer waarde(n)gedreven bestuur en toezicht

5 Leren omgaan met toezichtdilemma’s
5.1 Rollen en dilemma’s voor het toezicht
5.2 Tussen procedureel toezicht en strategisch partnerschap
5.3 Board dynamics en personal behavior
5.4 Angelsaksische en Rijnlandse principes
5.5 Contingenties: naar maatwerkoplossingen?
falend toezicht in semipublieke organisaties?

VI 

6 Professionalisering en vernieuwing van toezicht
6.1 Verdere ontwikkeling en professionalisering van toezicht
6.2 Gestalte geven aan de eigen verantwoordelijkheid
6.3 Belang van waardecreatie en legitimering
6.4 Nieuwe concepten van intern toezicht
6.5 Invulling van het verantwoordingsvacuu?m

7 Nabeschouwing: goed toezicht doet ertoe!

Engelstalige begrippenlijst

Literatuurverwijzingen

Over de auteur